Bescherm je merk

Juist als je een mooi merk hebt ontwikkeld is het slim om het te beschermen door het te registreren. Zodat je je merk in alle vrijheid kunt gebruiken, iemand anders er niet onverhoopt mee aan de haal gaat en om het als bedrijfskapitaal veilig te stellen. 

Wij van Behold weten veel van merken, maar de juridische kant is echt een vak apart. Gelukkig zijn er mensen als Evelien Udo, partner en European Trademark Attorney bij boutique merkenbureau Rise. Zij vertelt in dit interview wat er bij de (internationale) bescherming van een merk komt kijken, en geeft direct toepasbare tips. 

Evelien, waarom is de bescherming van je merk zo belangrijk? 

‘Er zijn drie belangrijke redenen om je merk vast te leggen. Allereerst kun je met een geregistreerd merk optreden tegen mensen die met jouw merk aan de haal gaan. Dat is in sommige gevallen express, maar veel vaker nog per ongeluk. Doordat anderen een merknaam bedenken die wel erg klinkt als die van jou. 

Ten tweede stel je zeker dat je altijd en overal je eigen merk mag voeren. Misschien is een merk in Nederland nog beschikbaar, maar wordt de naam elders in Europa allang gebruikt. Dat zijn dingen die je wilt weten, ver voordat je een nieuwe markt betreedt. 

Ten derde is je merk bedrijfskapitaal. Investeerders zijn bijvoorbeeld eerder geneigd om met je in zee te gaan. Je kunt met een geregistreerd merk bovendien anderen tegen vergoeding een licentie verlenen om jouw merk elders op te zetten. En als je je bedrijf wilt verkopen is het simpelweg meer waard met een merkregistratie.’ 

Wanneer kun je je merk het beste vastleggen? 

‘Hoe eerder hoe beter. Het liefst begin je hier al mee in de ontwerpfase, nog ver voor de lancering van je bedrijf, product of dienst. Soms is er geen budget voor en wordt het uitgesteld. Dat snappen we heel goed, dus doen wij het eerste onderzoek voor onze klanten altijd kosteloos.‘ 

Wat zijn de eerste stappen van het proces? 

Voor partijen die bij ons komen onderzoeken we eerst of een merk juridisch houdbaar is. Dit is een soort risico-analyse. Is een merk nog beschikbaar, of wordt het elders al gebruikt? Het gebeurt bijna nooit dat er geen risico’s zijn. Er is vaak ergens wel een partij te vinden met een (fonetisch) vergelijkbare naam. De vraag is in deze fase dan ook altijd: zijn de risico’s te overzien? 

We kijken aan de start ook altijd kritisch naar het onderscheidend vermogen. Is de naam niet te beschrijvend, zoals bijvoorbeeld ‘mental coach’? Met zo’n naam kun je zelfs met een onderscheidend beeldmerk weinig aanspraak maken op je rechten. Dit is wel contextafhankelijk trouwens. Het merk ‘Apple’ zou voor een groenteman misschien te beschrijvend zijn, maar het is juist erg onderscheidend voor technologie. 

Zijn de risico’s te overzien en is het merk onderscheidend gaan we vastleggen, waarbij we het liefst klein beginnen. Dat is ook altijd ons advies: begin met bijvoorbeeld met alleen de Benelux. Dan kijken we na 6 maanden verder.’ 

Is het voor bepaalde branches belangrijker dan voor anderen? 

‘Nee. Voor ieder bedrijf geldt: zelfs je naam is een merk. Je bedrijfsnaam geniet wel enige handelsnaamrechtelijke bescherming, met name in Nederland, in de regio waar je de naam gebruikt. Maar bij de landsgrenzen houdt je bescherming meestal op. Alleen voor lokale bedrijven is merkbescherming geen must. Slagerij Jansen in Haarlem heeft immers geen last van concurrentie van Slagerij Jansen in Eindhoven.’ 

Welke drie tips heb je voor merken die zich nog niet hebben geregistreerd? 

‘Als je je merk nog niet hebt laten vastleggen en ook nog niet heb gelanceerd: laat vóór de lancering een juridische check doen en vertrouw niet alleen de beperkte informatie van Google. Ook zou ik je aan willen raden om een onderscheidende merknaam te kiezen. Een naam die niet direct iets zegt over je product. Denk aan Google. Dat is een pure fantasieterm. Als je dan groeit, vestig je echt een begrip. Een merk dat niet zomaar iedereen kan voeren. 

En tot slot: denk nu al goed na over de toekomst. Welke producten en diensten wil je later nog aan je merk toevoegen? Bijvoorbeeld naast jassen ook tassen. Dat kunt je later niet zomaar toevoegen. Wil je dat in een later stadium toch, moet je een hele nieuwe merkregistratie doen.’