Eugenie en Carlotte gaan in gesprek over verschillende business onderwerpen. Deze keer over typografie. Hoe kijken we daar tegen aan, hoe belangrijk is het voor design? En wat zijn onze learnings?

Hoe belangrijk is typografie binnen ons werk en projecten?

Eugenie

Heel belangrijk. We maken vaak iets met letters, want het moet een naam communiceren. Dus starten we met typografie. Beeld, kleur en illustraties vullen het aan, maar we beginnen eigenlijk altijd vanuit typografie. We starten vaak met het woordlogo. We vertrekken niet vaak vanuit beeld. Met typografie kun je heel uitbundig zijn, of heel bescheiden. Het is heel bepalend voor de communicatiekracht en uitstraling.

Carlotte

Ik zie typografie het echt als één van de design tools. Als een ingrediënt als het ware, samen met vorm, kleur, beeldtaal, compositie, layout etc. die allen een onderdeel zijn van de design puzzel. Typografie is belangrijk omdat het zo sfeerbepalend is. En ook omdat het veel structuur kan geven aan communicatie uitingen. Het kan zo bepalend zijn of je voor een stoere letter gaat of voor een klassieke letter.

Hoe gaan we met typografie om in ons design proces?

Carlotte

Een design proces begint met de merkstrategie. Dat is het vertrekpunt. Vervolgens vertalen we het door naar een vertrekpunt designstrategie. Dat bestaat uit merkinzichten, een moodboard en een typografische zoekrichting. OP basis hiervan gaan we aan de slag met het daadwerkelijk ontwerpen.

Eugenie

Het ontwerpen begint met een gezamenlijke zoektocht naar fonts en lettertypes. Dat doen we veel op intuïtie. Door een voorselectie te maken van interessante lettertypes. We zoeken naar fonts die aansluiten op het gevoel dat het merk wil uitstralen. Maar het is geen exacte wetenschap.

Carlotte

Het is iets dat heel visueel is. We hebben speciale software om snel in een oogopslag een bepaald woord of naam in een lettertype te zien. En ook de meeste sites waar we lettertypes kunnen kopen hebben dit, zodat we snel een eerste scan kunnen maken welke lettertypes goed werken of een interessant beeld vormen in een bepaald lettertype. Het maakt nogal uit of een woord begint met ene hoofdletter T of met ene kleine a, dat is nogal bepalend voor de uitstraling. En die uitstraling moet matchen met de identiteit.

Daar lopen we soms wel eens tegenaan. Dat bepaalde merken een naam hebben die typografisch best lastig is. Bijvoorbeeld een naam die qua woordklank best ver afstaat van de gewenste uitstraling.

Eugenie

Ja of dat een lettercombinatie moeilijk is of niet ideaal, waardoor je heel makkelijk een ander woord leest. Of een combinatie van letters in de naam die allemaal heel hoekig zijn, zoals E of N of M en K is, dan is dat soms een uitdaging als de gewenste uitstraling juist heel zacht en rond is.

Carlotte

Terug naar het proces. We gaan eerst zoeken naar matches en ideeën vanuit een selectie van lettertypen voor een bepaald project. Vanuit starten we vaak met een woordmerk. Daarbij zoeken en tweaken we vaak het lettertype, opzoek naar een gebalanceerd geheel. 

We gaan intern schetsen en leggen al onze schetsen en ideeën bij elkaar en maken gezamenlijk een selectie van de beste ideeën. We presenteren de klant er dan minimaal twee. Die selectie is dan afhankelijk van de briefing.

Eugenie

We passen het woordmerk vaak nog flink aan. Om het echt eigen te maken. Door letters aan elkaar te verbinden, We maken de stokken en of staarten minde hoog of juist hoger. Om er mooi een geheel van te maken. Vervolgens hebben we het woordmerk. En daar maken we vaak, maar zeker niet altijd ook een beeldmerk bij.

Eugenie

Het woordmerk is de basis en vervolgens gaan we op zoek naar lettertypes die het of complementeren of die juist voorcontrast zorgen zodat er een spanningsveld ontstaat. Het is vaak fijn om met meerdere lettertypes te werken omdat wij van dat contrast houden.

Carlotte

Dat contrast zit soms ook binnen één lettertype familie. Waarbinnen we met bijvoorbeeld dik of dun kunnen spelen, of wijd of smal.

Wat vinden we van de filosofie dat het lettertype dat in het logo gebruikt wordt niet terug mag komen?

Carlotte

Er zijn verschillende bureaus die de filosofie aanhouden dat het lettertype dat in het logo gebruikt wordt geen onderdeel kan zijn van de huisstijl. Dat is geen regel die wij aanhouden. We doen het namelijk soms wel en soms niet. Helemaal afhankelijk van het project.  

Eugenie

Bij een heel uitgesproken lettertype is vaak handig om dat lettertype niet teveel terug te laten komen, omdat er dan te weinig onderscheid is tussen het logo / woordmerk en de tekst. Dat heeft met hiërarchie te maken. Dan gebruik je die letter niet ook in hele grote stukken tekst.

Basisregels typografie

Eugenie

Ik ben echt van de basisregels. Ik wil dat het goed in elkaar zit. Dat het goed gespatieerd is. Daar letten we ook op bij het aankopen van fonts. Lettertypen zijn gemaakt door font ontwerpers. Bij het ene lettertype zie je gewoon dat de spatiëring beter in elkaar zit dan bij een ander font. En soms is het een soort van gatenkaas, waardoor je de tekst niet lekker leest. Dat hebben we dus liever niet. Dus de kwaliteit van een lettertype nemen we zeker mee in de selectie.

Carlotte

De basisregel typografie komt voor mij echt voort uit het merk. Of dat het bijvoorbeeld veel contrast moet hebben, of dat het juist heel veel samenhang moet hebben. In design wil je graag naar een bepaalde mate van contrast zoeken, maar als een merk bijvoorbeeld super minimalistisch is, dan zoek je daar minder naar. Omdat je wil dat het rustig is en meer samenhang heeft. We zoeken dus naar contrast, maar niet in den extremen. Het kan soms ook al een verschil in dikte van letter zijn.

Eugenie

Als je kijkt naar interlinie of spatering, dan zie je wel of iemand het gemaakt heeft die er verstand van heeft. En echt het vak beoefend. Dat zie je dan snel, want je moet het in de vingers hebben. 

Carlotte

Een andere basisregels is voor mij echt de leesbaarheid. Zonder te prediken om alles groot te maken. Maar een uitgangspunt van tekst is natuurlijk vaak dat het leesbaar moet zijn. Niet altijd overigens. Tekst kan ook echt als vorm gebruikt worden in design, maar daar een andere keer meer over. Een van de uitgangspunten is dat tekst prettig leest. En daar zit een spanningsveld met wat esthetisch of minimalistisch is. Maar voor bijvoorbeeld bodytekst en websites is dat belangrijk (lees hier het artikel over typografie en websites).

Wat moet je weten over typografie?

Eugenie

Dat het een vak is. En dat een lettertype aanschaffen geld kost. Dat er mensen zijn die die lettertypes ontwerpen.

Carlotte

Ja precies, dat lettertypes aangekocht moeten worden. En dat daar rechten op zitten.  Het is ook een ondoorzichtige markt. Met heel veel aanbieder van lettertypes. En dat het ene lettertype tien euro aanschaf is en het andere lettertype duizend euro. Over het algemeen is die van duizend euro ook wel wat kwalitatiever, en zit het wat beter in elkaar. Maar die van tien euro kan ook prima zijn. En dan heb je ook nog de categorie “gratis”. Dan heb ik het over Google fonts en Adobe fonts.

Voor ons is het fijn om de vrijheid te hebben op zoek te gaan in een project naar het juiste font met de beste fit. En we een breed scala aan lettertypes kunnen proberen. Maar dat de downside daarvan is dat het ene lettertype veel duurder in aanschaf is dan het andere letterype. Daarom houden wij in projecten een soort redelijkheid aan. Dat tot een bepaalde aanschafwaarde van een lettertype is het in de projectprijs inbegrepen. Omdat we niet willen dat het een dealbreaker wordt om voor een bepaald design te kiezen.

Nog iets anders dat veel opdrachtgevers niet weten is dat de rechten om een lettertype te gebruiken vaak opgedeeld is in een licentie voor gebruik op een desktop, dat is voor alle print / opmaak uitingen en dat je een parate licentie moet aankopen voor gebruik op je website. En deze licentie voor je website is vaak ook weer afhankelijk van het aantal pageviews dat je website heeft.

Eugenie

Dat je met typografie echt veel onderscheid kan maken. En dat het echt onderdeel is van de basis van je huisstijl of brand identity design.

Wat zijn typografische uitdagingen waar we tegenaanlopen in projecten?

Eugenie

Soms is de lettercombinatie gewoon moeilijk in een woord en is het lastig daar iets leesbaars of echt één geheel van de maken. Een heel lang woord of juist een heel kort woord is soms een uitdaging, maar komen we dan uiteindelijk wel weer uit.

Carlotte

Qua webdesign hebben we vaak de uitdaging dat er te lange lappen tekst zijn. Voor een geode toepassing online helpt het als de teksten goede koppen hebben, eventueel subkoppen, en de tekst is opgedeeld in paragrafen waardoor het behapbaar blijft en scanbaar is. Hele lange lappen tekst nodigen niet zo uit tot lezen als ze niet scanbaar zijn.

Welke trends zien we in typografie?

Eugenie

We zien veel sixties flower power vibe met ronde letters. Het klassieke met hele neutrale kleuren zien we veel, dat is een langlopende trend, maar we zien het veel, dus het is moeilijk je daar op te onderscheiden.

Carlotte

Ik vind in logo design het nu wel echt een trend dat er alleen onderkast wordt gebruikt om het vriendelijk en toegankelijk te maken. Het lijkt een tegenreactie op de meer klassieke serif trend. We zien in de lifestyle branche, zoals bij make up merken, ook veel hele experimentele typografie, waarbij de leesbaarheid soms minimaal of matig is, maar die wel heel eigen en onderscheidend zijn en veel sfeer neerzetten.  

Eugenie

We zien veel sixties flower power vibe met ronde letters. Het klassieke met hele neutrale kleuren zien we veel, dat is een langlopende trend, maar we zien het veel, dus het is moeilijk je daar op te onderscheiden.  En bij meer trendy merken zie je Dat is natuurlijk ook een kwestie of trendy een van de merkwaarden is, zo ja dan is het voor de hand om voor een tijdlozer woordmerk te gaan, maar het aan te vullen met een meer trendy lettertype dat over een paar jaar weer kan wijzigen. Maar dan behoud je wel je beeld- /woordmerk. En hoef je dus niet je hele design aan te passen.

Interesse om samen te werken aan jouw typografie? We horen graag waar je naar op zoek bent en hoe we van waarde kunnen zijn voor jouw merk.

Wil je de eerdere topic talks terug lezen? Lees hier alles over Topic talk: Kleur (https://beholdagency.nl/topic-talk-kleur/) Topic Talk Samenwerken (https://beholdagency.nl/topic-talk-samenwerken/)

Binnenkort een nieuwe topic talk over een ander onderwerp. Heb je een topic waar je graag een keer onze mening over hoort? Laat je het ons dan weten?